AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan helikopterden köprülere
karayollarına bakıp ekonominin nabzını tuttu…
"Türkiye'de şu anda köprülerimiz bangır bangır evelallah, araçlar gidiyor geliyor. Hani ya her
taraf ekonomide çökmüştü, batmıştı? Yolları gördüm, araçlar, otomobiller, otobüsler,
kamyonlar, TIR'lar, evelallah tıklım tıklım yollar dolu"dedi ya…
Yahya Kemal Beyatlı’nın ‘‘Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul!’’ dizesiyle başlayan
şiirini anımsadım. Açtım bilgisayarı, şiiri Münir Nurettin Selçuk’tan şarkı olarak dinledim.
Dinledikçe de içlendim, kafam karıştı.
Bir tarafta havadan teşhis, bir tarafta kendi gerçeğim. Anlatılan parlak tablonun aksine maaş
cebe girmeden bitiyor, borç borç üstüne ekleniyor. Fiyatlar yükseldikçe, ihtiyaç listesi büyüse
de alışveriş listesi küçülüyor.
Konu komşudan, yakın çevremden kiminle dertleşsek, durum benzer görünüyor.
‘‘Parti başkanları politik konuşabilir ama bir ülkenin cumhurbaşkanı yalan yanlış şeyler
söyleyecek değil. Bizde bir hesap kitap bilmezlik olmalı’’ diyorum.
Bu düşünce ile bazı araştırma sonuçlarına baktım.
Euronews’ten ‘‘Küresel Refah Endeksi 2021 sonuçları’’yla ilgili bildirim gelmişti, onu açtım.
‘‘Londra merkezli düşünce kuruluşu Legatum Enstitüsü’nün yayımladığı endeks, ülkelerin
refah düzeylerini orta koyuyor.
Emniyet ve güvenlik, kişisel özgürlük, yönetim, sosyal sermaye, yatırım ortamı, girişimcilik
şartları, pazara erişim ve altyapı, ekonomik kalite, yaşam koşulları, sağlık, eğitim ve doğal
çevre olmak üzere 12 temel alanda 300 gösterge incelenerek hazırlanıyor.
2021 yılı verilerine göre zirvede 84 puanla Danimarka ve Norveç var. İsveç, Finlandiya ve
İsviçre 83 puanla bu ülkeleri takip ediyor. Gözlerim liste başında ülkemi aradı; Türkiye 167
ülke içinde 56 puan ile 93’üncü sırada.’’
Bir de tersten bakmak istedim, Refah Endeksi’nden Dünya Sefalet Endeksi’ne (Misery Index)
geçtim.
‘‘Ekonomist Arthur Okun tarafından oluşturulan, Robert Barro ve Steve Hanke tarafından
geliştirilen endeks’’, bir ekonominin durumunu ve uygulanan ekonomik politikaların
başarısını ölçmekte kullanılıyor.
Maalesef Dünya Sefalet Endeksi’nde gidişat iyi değil. 2022’ye son 20 yılın en kötü puanıyla
(59.89) başlamışız. Sefalet Endeksi puanı mayıs sonu itibariyle 84.4’e, Prof. Dr. Mahfi
Eğilmez’in yazdığına göre temmuzda 99.5’e çıkmış.
Sefalet endeksi, enflasyon , işsizlik ve faiz oranlarının toplamından büyüme oranı düşülerek
bulunuyor. Sefaletten çok ekonomik gidişatı gösteriyor.
‘‘Burası çok önemli…’’
Refah Endeksi’nde puan ne kadar yüksek ise durum o kadar iyi; Sefalet Endeksi’nde puan ne
kadar yüksek ise durum o kadar kötü demektir.
Hukuk ve eğitimle ilgili endekslere baktım; onlarda da durum aynı; hep gerileme var.
Cumhurbaşkanını doğrulamayan verilere baktıkça daha da dertlenmeye, için için kendimi
yemeye başlamıştım, birden aklıma şu geldi: Bu endeksleri oluşturup geliştirenler hep
yabancı, ‘‘dış güçler’’ yani…