5’inci Yörük Çalıştayı’nda konuşan Muratpaşa Belediye Başkanı Uysal, “Bizim kültürümüzde liyakate göre yapılanma vardır. Çünkü bizim yaşam koşullarımızın şakası yoktur. Entrikaya lider belirlemeye kalkarsanız, Allah korusun, yağmurda, yaşta, fırtına da sürünüz telef olur ya da kurtlar kapar” dedi.

ANTALYA’DA Muratpaşa Belediyesi’nin düzenlediği 5’inci Yörük Çalıştayı, ülke genelindeki 269 Yörük derneği, federasyonu, konfederasyonu, vakfı temsilerinin katılımıyla Türkan Şoray Kültür Merkezi’nde yapıldı. Çalıştaya il dışından gelen konukların yanı sıra Antalyalılar da yoğun ilgi gösterdi.

‘‘Yörükler ve Müzik, Torosların Nağmeleri’’ temasıyla yapılan çalıştay iki gün sürdü. Çalıştayda biri Özay Gönlüm, diğeri Hayri Dev adına olmak üzere iki oturum, Yörük beylerinin katıldığı bir forum gerçekleştirildi.

Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal, çalıştaya eşi Ümran Uysal’la birlikte katılırken açılış öncesi kültür merkezinin bahçesinde Türkiye’nin dört bir yanından gelen Yörüklerlerle sohbet etti, fotoğraf çektirdi.

YÖRÜK KÜLTÜRÜ, ÜLKENİN MAYASI

5’inci Yörük Çalıştay’ı, 4 Şubat’ta Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal’ın konuşmasıyla açıldı. Başkan Uysal, Yörük kültürünü özetleyerek sözlerine başladı.  Yörük kültürünün bu ülkenin mayası, çıkış noktası ve temel kültürü olduğunu, ‘‘Bu aynı zamanda, gelecekte Türkiye’yi en güzel şekilde temsil etme, savunma ve geleceğe taşıma yükümlülüğüdür.  Bunu yapmak ve lokomotif olma yükümlülüğümüz var. Şükür ki bunu yapacak bir temel kültüre temel bir duruşa, bir motivasyona sahibiz” dedi.

Bu duruşun yegane dayanağının ise Yörük kültürü olduğunu belirten Başkan Uysal, şunları söyledi:

“Bu kültürde ‘Benim’ demek yoktur. ‘Bizim’ demek vardır. Bizim kültürümüzde, yabancıların meritokrasi dediği liyakate göre yapılanma vardır. Çünkü bizim yaşam koşullarımızın şakası yoktur. Eğer entrikaya lider belirlemeye kalkarsanız, Allah korusun, yağmurda, yaşta, fırtına da sürünüz telef olur ya da kurtlar kapar. O yüzden en kabiliyetli kimse, onun peşine düşme yükümlülüğü vardır. Buna da liyakat diyoruz.

Bizim kültürümüzden herkesten emeği oranında yararlanmak vardır. Cinsiyet ayrımcılığı yoktur. Bizim kültürümüzde barış ve diplomasi vardır. Savaşmayı da iyi bilmek ama barışık bir diplomatik kalmak esastır. Çünkü göç yollarında ‘Öldürmeyle düşman tükenmez’ denilecek kadar çok çatışma vardır.

‘‘YÖRÜKLER DÜNYAYLA REKABET EDECEK’’

Yörük kültürü aynı zamanda Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün işaret ettiği muasır uygarlık düzeyini de aşacak bir motivasyona sahip. Muratpaşa Belediyesi olarak, dünyanın en yenilikçi, en kararlı, ikinciliği kabul etmeyen, rekabetçi, üretmeyi hedefleyen, planlamacı, pratik çözümcü, toplumcu, dayanışmacı, ‘biz’ diyen, ülkenin geleceği için umut olabilecek bir kültürü yazılı kayıtlarda sağlamlaştırmaya gayret ediyoruz.

Bu amaçla gerçekleştirdiğimiz Yörük çalıştaylarını her yıl bir tema içinde yaptık. Yörükler, tarihte olduğu gibi, silahın kabzasına yanağını dayadığında olduğu gibi. bilgisayar ekranının karşısına geçtiğinde de dünyayla rekabet edecektir.”

İKİ OTURUM VE TOROSLARIN NAĞMELERİ

Başkan Uysal’ın konuşmasının ardından çalıştaya, 2000 yılında hayata veda eden ve Türk halk müziğinin üstatları arasında kabul edilen Özay Gönlüm adına düzenlenen oturumla devam edildi. Oturumlarda Yörük kültüründe kadın oyunları, Yörük ve Türkmen müziğinde çok seslilik ve boğaz havaları, Yörük çalgıları ele alındı.

İlk oturum Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Antalya Devlet Konservatuvarı Türk Müziği Bölümü’nden Doç. Dr. Sevilay Gök başkanlığında yapıldı. Ege Üniversitesi Devlet Türk Müziği Konservatuvarı’ndan Doç. Dr. Hale Yamaner Okdan ‘‘Batı Anadolu Yörük Kültüründe Geleneksel Kadın Dansları’’, Ankara Müzik ve Güzel Sanatlar Üniversitesi İcra Sanatları Fakültesi’nden Doç. Dr. Sina Ayyıldız ‘‘Teke Yöresi Yörük Türkmen Müziğinde Çok Seslilik’’, Anadolu Üniversitesi Halk Bilim Araştırmalar Merkezi’nden Dr. Erdal Uludağ ‘‘Teke Yöresi Yörük Türkmen Müzik Kültüründe Boğaz Havaları’’ başlıklı sunum yaptı.

İkinci oturumda oturum başkanı Akdeniz Üniversitesi Yörük Kültürü Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Fatih Uslu ‘‘Yörük Çalgıları Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme’’, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nden ‘‘Konargöçer Yaşam Müzik İlişkisi: Yörük Müziği’’, Eğitici Yazar Yusuf Erkan ‘‘Tekelinin Tınısı Müzikal Burduur’’ başlıklı sunum yaptı. Sunumlar arasında ve sonunda, hayvanlarını otlatırken okuduğu türkülerle sosyal medyada ilgi odağı haline gelen ve ‘‘Türkülerin Çobanı’’ olarak tanınan Sivaslı çoban Tarık Kara ile Burdurlu cura ustası emekli öğretmen Necati Arslan türküler söyledi.

‘‘ERİK DALI’’NIN BABASI ‘‘CURACI GADİR’’ ANILDI

Çalıştayın ilk günü olan 4 Şubat akşamı, ‘‘Ustaların İzinde’’ başlıklı programda, ‘‘Erik Dalı’’ ve ‘‘Kezban Yenge’’ türkülerinin yazıp besteleyen ve ‘‘Dirmilli Curacı Gadir’’ olarak tanınan Kadir Türen anıldı. Anma programına Dirmil’de 20 yıl öğretmenlik yapan yazar Kamile Yılmaz, TRT sanatçısı Ferhat Erdem, yazar Halil Erdem, eğitimci ve yazar Yusuf Erkan, Muratpaşa Belediyesi Kültür Sanat Sorumlusu İlke Türkdoğan, Burdur Sipsi ve Cura Ekibi, Kadir Türe’nin yakınları katıldı.

Programda Muratpaşa Belediyesi’nce hazırlanan ‘‘Curacı Kadir’’ belgeseli gösterildi, Kadir Türe’nin türkülerinin yanı sıra Teke yöresinden türküler seslendirildi.

Burdur Cura ve Sipsi Ekibi’nde de şu yöre sanatçıları yer aldı: Sipside Hüseyin Demir, Mehmet Ali Kayabaş ve Bayram Bayraktar, curada Servet Tekin (aynı zamanda grubun solisti), bağlamada Bayram bayraklar, itim sazda İsmail Türkan…

‘‘YÖRÜK BEYLERİ SERBEST KÜRSÜ’DE

Yörük Çalıştayı’na, 5 Şubat Pazar günü sabah yapılan ‘‘Yörük Beyleri Serbest Kürsü’’ forumu ile devam edildi. Forumda Yörük örgütlerinin temsilcileri, Yörük kültürünün bugünü ve geleceğini konuştu. Yörüklük anlayışının ve geleneklerinin nasıl yaşatılması gerektiğini tartıştı.

Çalıştay, öğleden sonra Sevil/Sami Demircioğlu ikilisinin verdiği dinletiyle sona erdi. Dinletide Yörük kültürünün imbiğinden süzülüp gelen türküler seslendirildi.

Haber: MUSTAFA KAZIM AYDIN Antalya