Sokrat milattan önce 470-399 yılları arasında yaşamış Atinalı felsefe insanıdır.
Kendisi kişilere doğrudan cevap vermek yerine sorularla karşılık vermeyi seçip konuşmayı böyle devam ettirmeyi seçermiş.
Sokrat Atina ve çevresinde büyük bir bilge olma özelliğinden dolayı ün salmıştı.
Birgün bir kişi Sokrat’ı ziyaret ettiğinde:
- “Senin arkadaşın hakkında ne duyduğumu biliyor musun?” demiş.
Sokrat bu soruyu soran kişiye:
- “Bana bir şey söylemeden önce bekle. Bana söyleyeceklerini üç sorgu süzgecinden geçirdin mi? Başkalarına söylemeden bir şey söylemeden önce, söyleyeceklerini gerçeğin süzgecinden geçirdin mi? Bana söyleyeceklerini kanıtlayabilir misin?’’ diye sormu
- Diğer kişi:
- “Hayır. Bunları yalnızca duydum.’’ demiş.
Bunun üzerine Sokrat:
- “Öyleyse, bunların doğru olup olmadığını bilmiyorsun. O zaman ikinci süzgeç olan iyiliğe gelelim. Bana söyleyeceklerin arkadaşımın iyiliğine dair mi?’’ diye sormuş.
- “Hayır. Tam tersi.’’ demiş.
Bunun üzerine Sokrat:
- Öyleyse, arkadaşım hakkında kötü şeyleri doğru olup olmadığını bilmeden söylüyorsun. Şimdi gelelim üçüncü sırada olan fayda süzgecine. Bana söylediklerinin faydalı olup olmadığı süzgecinden geçirebilirsen belki dediklerini duymak isteyebilirim. Bana söyleyeceklerin arkadaşımın ne yaptığı konusunda bilgi edinmeme yardım edecek mi?’’ diye sormuş.
Diğer kişi:
- “Aslında pekde etmeyecek.’’ demiş.
Bunu üzerine Sokrat:
- “Bana söyleyeceklerin ne doğru, ne iyi, ne faydalı. Öyleyse, ne demeye bunları bana söylemek istiyorsun.’’ demiş.
