CHP İstanbul Milletvekili Emine Gülizar Emecan, ithalatçıların yaşadıkları geçici gümrük deposu ve acente sorununu Meclis gündemine taşıdı. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına yazılı soru önergesi veren Emecan, yasada yeri olmadığı halde geçici gümrük depolarındaki ücretler nedeniyle ticaret yapan şirketlerin mağdur edildiğini vurguladı.
İthalatçı şirketlerin acenteler nedeniyle ek bir maddi yük altında bırakıldıklarını belirten Emecan, “Türkiye’ye gelen ithal ürünler gümrük işlemleri yapılmak üzere geçici gümrük depolarında bekletiliyorlar. Bu durum hem şirketler için hem de ülkemiz ekonomisi açısından çok ciddi maddi bir yüke neden oluyor. İthalat sırasında KDV, ÖTV, İGV, EMY ve diğer vergiler zaten tahsil ediliyor. Bunlara ilaveten Türkiye’de geçici gümrük depoları ve acentalar nedeniyle başka ek maliyetler de ortaya çıkıyor.
İthalatçılara yüklenen bu maddi yük ürünlerin piyasaya girişinde fiyat artışına neden oluyor. Yani vatandaş da ithalatçı da mağdur ediliyor. Özellikle acenteler tarafından yapılan fahiş ve gereksiz tahsilatlar, maliyetleri büyük oranda arttırıyor. Üstelik alınan bu ücretlerle ilgili Türk Ticaret Kanunu ve 4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nda bir hüküm bulunmadığı gibi Danıştay kararlarıyla da bu ücretlerin alınmaması yönünde yaklaşımlar bulunuyor. Dolayısıyla tahsil edilen bu ücretlerin hukuki bir dayanağı da yok.” dedi.
BAKAN’A SORULAR
Emecan, Bakan Pekcan’ın yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti:
- Türkiye’de kaç adet geçici gümrük depolama yeri vardır? Buralardaki ücret tarifeleri nasıl belirlenmektedir?
- Türkiye’de kaç deniz/hava acentası vardır? Acentaların denetimi hangi kurum tarafından yapılmaktadır? Acentaların uyguladıkları ücretleri hangi kurum belirlemektedir? Belirlenen bu ücretleri kim denetlemektedir? En son ne zaman denetim yapılmıştır? Bu denetimin sonuçları nelerdir?
KAMU ZARARA UĞRATILIYOR
- Kamunun bu depoları işletmemesi nedeniyle kaybettiği yıllık ücret ne kadardır?
- Yük teslim ücreti ve yukarıda zikredilen giderleri ile depo ücretleri, kargolara göre farklılık göstermekte midir? Eğer bir farklılık söz konusu ise rekabetin korunması ve bu mağduriyetin giderilmesi açısından Bakanlığınız tarafından herhangi bir denetleme işlemi yapılmakta mıdır? Depolama ücret bedeli hangi kriterlere göre belirlenmektedir?
DANIŞTAY KARARI NİÇİN UYGULANMIYOR?
-Yasada yeri olmayan ve Danıştay kararı ile iptal edilen ordino bedeli (yük teslim talimat formu) halen farklı çeşitli adlar altında acentalarca ve işletici kuruluşlarca uygulanmaya devam edilmekte ve bu ücret tahsil edilmeden vergileri ödendiği halde ürünler sahiplerine teslim edilememektedir. Bu konuda Danıştay kararları da olmasına rağmen niçin uygulamada efektif bir çözüm bulunmamaktadır? Söz konusu durumun Bakanlığınız adına bir denetleme zafiyeti nedeniyle devam ettiği düşünülmekte midir? Danıştay’ın kararının uygulanmama nedeni ve bunun hukuki dayanağı nedir?
BAKANLIKLAR ARASINDA YETKİ ÇATIŞMASI MI VAR?
-Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı arasında bir yetki çatışması olduğu iddiaları gerçeği yansıtmakta mıdır?
-Dış ticaret işlemlerindeki söz konusu haksız ve fahiş giderlere ilişkin olarak Ticaret Bakanlığı’nca bir Çalıştay yapıldığı ve sonuçlarının (Dış ticaret işlemlerine ilişkin belge ve maliyetlerin azaltılması ve bu konudaki farkındalığın arttırılması çalıştayı sonuç raporu) kamuoyu ile de paylaşıldığı bilinmektedir. Buna göre güncel durumda bu gereksiz ve fahiş maliyetlerin, ithalatçıya ve ekonomimize yüklediği masraf yıllık ortalama ne kadardır? Bunların gereksiz ve ilave maliyet olduğunu bir Çalıştay ile ortaya koyan Bakanlığınız bunların ortadan kaldırılması için hangi tedbirleri almıştır? Ya da almayı planlamaktadır?
-İthalatçı firmaların maliyetlerini azaltmak için Bakanlığınızın yaptığı ilave ve güncel bir çalışma var mıdır? Sonuçları kamuoyu ile paylaşılacak mıdır?
