Alman Sosyal Demokrat Parti'den (SPD) Avrupa Parlamentosu Milletvekili Adayı gösterilmiş Hıdır Karademir , kuzey kutbuna kadar tüm iskandinav ülkelerini kapsayan bir gezi yaptı ve izlenimlerini durumgazetesi.com.tr için yazdı..
Uzun zamandan beri İskandinavya ülkelerini biraz daha yakından tanımak istiyordum, Bu ülkelerdeki (Danimarka, İsvec, Norveç ve Finlandiya) Demokrasi, sosyal yasam, eğitim ve genel insani gelişmişlik bakımından dünyanın en önde gelen ülkelerinden.
Coğrafi ve iklim bakımından Norveç hariç diğerleri birbirine çok benziyorlar. Arazi engebeli değil. Hepsi de çok yeşil ve hepsinin de bol miktarda tatlı ve temiz suyu var.
Özellikle Finlandiya’nın yüzölçümünün %20si temiz ve tatlı su ile kaplı olduğunu yeni öğrendim. Hepsinin de yaşam, eğitim ve refah düzeyi oldukça yüksek. İsveç toprak bakımından oldukça büyük bir ülke. Avrupa’nın dördüncü büyük ülkesi. Nüfusu ise 10 milyon dolayında. Büyük bir bölümünü (%80 i) ülkenin güneyinde yaşıyor. Kuzey kesimlerinde her kilometrekareye tahminen 1 kişi düşüyor. İyi anlamak için bir örnek: benim yaşadığım bölgede kilometre kareye 365 kişi düşüyor. Devlet orada yasayan insanların oraları terk etmemesi için elinden geleni yapıyor. Kuzeyde yasayan her ailenin iki arabası var. İkinci arabaya devlet büyük katkı veriyor. Gerekçesi eğer biri yolda kalırsa ev halkından birisi yardıma gidebilmesi için. Başka bir örnek: Ülkenin her yerinde çok güçlü Internet agi var. İnsanlar dünya ile çok iyi bir bağlantı kurabiliyor. Onun içinde yaşadıkları yeri terk etmiyorlar. Finlandiya ve Norveç`in eski yerlileri (Samen) hakkında cok yeni bilgiler edindim. Bunlar hem Norveç`in hem de Finlandiya’nın en kuzeyinde tamda kuzey kutbunda yaşıyorlar. 15 ve 16.ci yüzyıllarda önemli soykırımına uğramışlar. Su an İskandinavya ülkelerinde sayıları 35.000 olarak kabul ediliyor. Bunlar geçimlerini Ren Geyiği besleyerek sağlıyorlar. Şimdilerde turizmle uğraşanları var. Bundan 30 yıl kadar önce Birleşmiş Milletler aracılığı ile kendi dillerini, kültürlerini ve geleneklerini koruma altına aldırmışlar. Çocukları anadilde eğitim alabiliyor. Kendi meclisleri var. Umarım soyları tükenmez.
Tüm İskandinav ülkelerinde eğitim düzeyi oldukça yüksek. Özelliklede Finlandiya’da. Öğrenciler ilk iki yıllarında eğitimlerini oyun aracılığı ile yapıyorlar. Sekizinci sınıfa kadar not verilmiyor. 8.ci, 9.cu ve 10.cu sınıflarda aldıkları not ortalaması hangi okula gideceğini belirliyor. Sınav falan yok. Okullar hepsinde tam gün. Öğlen yemeğini okulda hep beraber yiyorlar ve parasız.
İsterseniz bundan sonra seyahat ile ilgili bilgi vereyim.
Almanya’dan grup ile yola çıktık. Danimarka’nin Baskenti Kopenhag`i rehber eşliğinde gezdik. Kopenhagen dünyada bisiklet kullananlar icin en rahat ve güvenli kent. Kraliyet Sarayı, küçük deniz kızı heykeli, son yüzyıldan kalma binalar, ve kanal boyu yan yana dizilmiş inanılmaz güzellikte küçük kahveler çok etkileyici. Yeşili ve suyu oldukça bol. Günün sonunda bir hali düzlüğünde olan ülkeyi geride bırakıp gemi ile İsveç`in Helsinborg kentine geçiyoruz. İsveç’te Vetternsee (İsvec`in en büyük göllerinden biri) kenarında konaklıyoruz. kahvaltıdan sonra Göta kanalını ( Bu kanal 16. Yüzyılda ülkenin doğu kıyısı ile batisi su yolu ile bağlamıştır. Yapımında yıllarca 60.000 civarında asker calışmıştır) ve su seviyesini düzenleyen savakları gezdikten sonra Stockholm`a varıyoruz. Stockholm 7 ada üzerine kurulmuş cok şirin bir kent. Boşuna kuzeyin Venedik’i dememişler. Yerel rehberimiz pek tatminkar değildi. Belediye binasını, eski sehir merkezini ve kraliyet Sarayını gezdikten sonra hep beraber aksam yemeğimizi aldık. Yemekten sonra Finlandiya’nın eski Başkenti Turku’ya gitmek üzere gemi ile yola koyulduk. Gün batımına yakın (Gerçi yazın orada da gün batmıyor) Stockholm`u terk ederken adacıkların, yeşilliğin ve suyun muhteşem görüntüsü inanın insanı büyülüyor. Geceyi gemide geçiriyoruz. . Turku’da tekrar otobüsle Helsinki’ye dogru yola revan olduk. Helsinki oldukça küçük ve şirin bir kent. Bundan iki yüzyıl evvel Başkent olmuş. Daha önce ülkenin Başkenti Turku kenti imis. Turku ismi Türk`ü çağrıştırsa da bizimle bir ilgisi yok. Burayı da yerel rehber eşliğinde gezdik. Rus mimarisi hakim. Biz Pazar günü Helsinki’yi gezdik. Bizden bir gün sonra Putin ve Trumpp Helsinki’de buluşacaklardı. Yoğun güvenlik önlemleri alınıyordu. Polislerin kanal kapaklarını kaynak yaparken gördük. Finlandiya’da Sauna kültürü çok yaygın. Finlandiya’nın nüfusu 5 milyon. 3,5 milyon sauna varmış. Akşama doğru Helsinki’den ayrılıp Kış Olimpiyatlarının yapıldığı Lahti kentini ziyaret ettik. Bu yolculukta sağınız, solunuz, önünüz, arkanız her taraf yeşil ve göl. İnanılmaz bir güzellik. Göller yöresinde (188.000) dogru okudunuz yüz seksen sekiz bin göl var konakladık. Buradan itibaren artık yaz aylarında gerçekten gün batmıyor. Ertesi gün Kuzey kutbuna ayakbastık ve burada Nikolaus`u ziyaret ettik. Gezinin en önemli noktalarını üç dört nokta ile tamamlayalım.
Dünyanın en kuzey enlemine ayak basmak
Dünyanın en kuzey caddesi üzerinde yolculuk yaparak kuzey kutbunu karaya bağlayan kuzey kutbu tünelden geçerek kuzey kutbuna varmak..
İskandinav ülkelerinin en eski yerlileri samileri (Samen) tanımak
Norveç’in doğal güzelliğini hem Karadan hem denizden görmek (Yasamak) Bu doğa güzelliğini anlatmak olanaksız. Yasamak lazım.
Hıdır Karademir Agustos 2018
