ATB’nin ‘Hal Endeksi’nde fiyat şoku!

Antalya Ticaret Borsası (ATB) her ayın ikisinde, Antalya hallerinde işlem gören yaş sebze meyve miktarları ile fiyatlarını ve değişimi açıklayacak… 2015 yılı (100) temel alınarak hazırlanan endeksin ilki açıklandı, fiyatlar şaşırtıcı...

MUSTAFA KAZIM AYDIN/ Antalya

Antalya Ticaret Borsası (ATB) yaş meyve ve sebze sektörü için önemli bir çalışmayı hayata geçiriyor. ATB, bu aydan itibaren her ayın ikisinde Antalya hallerinde işlem gören domates, yaş meyve ve sebzenin miktarı ve fiyat hareketleri değişimini kamuoyu ile paylaşacak.

ANTALYA EN ÖNEMLİ ÜRETİM MERKEZİ
Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye’de üretilen 5 domatesten birinin Antalya’da yetiştiğini, sebzenin yüzde 15’inin Antalya’da üretildiğini bildirirken, yaş meyve ve sebze üretiminin yaklaşık 3’te 1’inin hal sisteminden geçtiğini belirtti. Yaş meyve ve sebzenin zaman zaman enflasyonun yükselmesinde günah keçisi ilan edildiğini anımsatan Ali Çandır, endeks çalışması hakkında şu bilileri verdi.

“Türkiye İstatistik Kurumu ve İstanbul Ticaret Odası’nın açıkladığı aylık enflasyon rakamlarının içinde bir detay olarak bulunan yaş meyve ve sebze ile özellikle domates ürünlerindeki miktar ve fiyat değişimleri müstakil olarak ilan edilmemektedir. Yaş meyve ve sebze ile bu grubun lokomotif ürünü domates fiyatları özellikle kış aylarında sürekli olarak ön plana çıkmaktadır. Antalya ve benzeri iklim avantajları olan illerdeki örtü altı üretim ve hallerindeki faaliyetler gündem oluşturmaktadır.

Antalya hallerindeki yaş meyve ve sebze işlem miktarı ve fiyat değişimlerini uzun bir süredir inceliyoruz. Üretici hallerin bulunduğu ve domates, yaş meyve ve sebzenin en önemli üretim merkezlerinden biri olan Antalya, söz konusu ürünlerin fiyatının belirlenmesinde etkin rol oynuyor.

Antalya Büyükşehir Belediyemiz ile yaptığımız protokolle hal sistemimizdeki domates, yaş meyve ve sebzenin miktar ve fiyat endekslerini hesaplayıp her ayın 2’sinde kamuoyu ile paylaşacağız.”

EYLÜL AYI HAL ENDEKSİ
Antalya hallerinde işlem gören domates, sebze ve meyvelerin işlem miktar ve fiyatlarıyla ilgili endeks değerleri; 2020 eylül ayında bir önceki aya göre ve geçen yılın aynı ayına göre aşağıda verilen tablodaki gibi değişti: (2015=100)

ANTALYA HALLERİ ENDEKS DEĞİŞİMLERİ TABLOSU

Tabloda, domates, sebze ve meyve işlem miktarları, eylül ayında bir önceki aya göre artmış, geçen yılın aynı ayına göre ise azalmış görünüyor. Azalma domateste yok denecek düzeydeyken (-0.03), sebzede -8.75, meyvede -31,92’ye varıyor.

Mutfaklardaki enflasyon yangının ve tüketici fiyat endeksinin (TÜFE) önemli bir ayağını oluşturan sebze ve meyve fiyatları ise hem aylık hem de yıllık olarak artmış durumda. Fiyat artışı domateste aylık artış yüzde 8.19, yıllık artış 28.61; sebzede aylık 6.84, yıllık 13.95; meyvede aylık 24.80, yıllık 48.19 düzeyinde.