14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü bu yıl koronavirüs salgınının gölgesinde kutlanıyor. Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı 2 milyon 260 bin çiftçinin toplam borcu 160 milyarı buluyor. İcraya düşen kredi miktarı geçen yıla göre yüzde 34 artarak 4 milyar 142 milyon TL’den 5 milyar 540 milyon liraya yükseldi.
Bugün 14 Mayıs Dünya Çiftçiler günü. Uluslararası Tarım Üreticileri Federasyonu'nun (International Federation of Agricultural Producers - IFAP) kuruluş günü olan 14 Mayıs, 1984’te Dünya Çiftçiler Günü ilan edildi. Karar, 14 Mayıs 1946’da kurulan ve merkezi Paris’te bulunan Uluslararası Tarım Üreticileri Federasyonu'nun (IFAP) 14 Mayıs 1984 yılında Hindistan'da yapılan genel kurulunda alındı.
61 ülkeden 90'ın üstünde çiftçi örgütünü temsil eden Uluslararası Tarım Üreticileri Federasyonu (IFAP) Genel Kurulu’nun kararı üzerine, 1984’ten beri her yıl 14 Mayıs, ‘‘çiftçilik mesleğine ve sorunlarına tüm dünyada farkındalığı artırmak’’ amacıyla Dünya Çiftçiler Günü olarak kutlanıyor.
Çiftçiler Günü nedeniyle ülkemizde de etkinlikler yapılarak, çiftçilerin sorunları, talep ve beklentileri dile getiriliyor. Peki, ku yıl koronavirüs Covid-19 salgınının gölgesinde geçen Çiftçiler Günü’nde Türkiye’de tarım sektörünün ve çiftçilerin durumu nedir.
BAKAN PARLAK TABLO ÇİZDİ
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli de ‘'Dünya Çiftçiler Günü'’ nedeniyle bir mesaj yayınladı ve parlak bir tablo çizdi. Bakan Pakdemirli, "Çiftçilerimiz yeter ki üretsinler; ekimden hasada kadar tarımsal üretimin her aşamasında, onların yanındayız ve olmaya da devam edeceğiz. Onların bu ülke için verdiği emek ve alın teri her zaman kutsaldır" dedi ve özetle şunları söyledi:
‘‘Son 18 yılda çiftçilere toplam 310 milyar lira tarım desteği ödemesi yaptık, bu yıl da çiftçilerimize toplamda 22 milyar lira destek sağlayacağız. 2020 yılının ilk üç ayında toplam destek ödemesinin yüzde 56’lik kısmı olan 12.4 milyar lirayı çiftçilerin hesabına yatırdık.’’
Pakdemirli üretim, ihracat ve hayvan varlığı gibi konularda sektörün çok iyi düzeyde olduğunu belirtti.
VERİLERE GÖRE DURUM VAHİM
Ancak çiftçi örgütleri ve açıklamalar ve verilen bilgilere göre, Bakan Pakdemirli’nin çizdiği tablonun aksine, çiftçilerimizin durumu parlak görünmüyor.
BATIK KREDİ MİKTARI YÜZDE 34 ARTTI
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, tarım sektöründe son bir yılda icraya düşen kredi miktarı yüzde 34 arttı. Geçen yıl mart ayı itibariyle tarım sektöründe takipteki kredi miktarı 4 milyar 142 milyon TL idi. Bu yıl mart itibariyle batık kredi miktarı 5 milyar 540 milyon liraya yükseldi.
- Borçla ayakta kalmaya çalışan çiftçi sayısı da hızla artıyor. Geçen yıl tarım sektöründe kullanılan toplam nakdi kredi miktarı 106 milyon 94 milyon TL iken bu yıl mart ayında bu miktar 115 milyar TL'ye yükseldi.
TARIM ARAZİLERİ RANTA AÇILDI
Tarım sektörünü olumsuz etkileyen bir başka kötüye gidiş, verimli arazi ve mera kaybında görü. Son yıllarda verimli tarım arazileri imara açılarak inşaat sektörünün sunuldu ve betonlaştı.
- Son 16-18 yılda işlenebilir tarım arazileri 26.5 milyon hektardan 23 milyon hektara, mera alanları 16.5 milyon hektardan 11 milyon hektara düştü.
- Buğday üreticisinin emeğinin karşılığını alamadığı için 1990’dan beri terk ettiği alan miktarı 2.5 milyon hektara ulaştı.
CHP’DEN YAPILANDIRMA TEKLİFİ
CHP Tarım Politikaları ve Tarım Örgütlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, 160 milyar TL'yi bulan çiftçi borçlarının yapılandırılması için yasa teklifi hazırladı. Teklifte yer verilen bazı bilgiler şöyle:
ÇİFTÇİNİN BORÇ 40 KAT ARTTI
- 2019 yılı verilerine göre Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı 2 milyon 260 bin çiftçinin bankalara 119 milyar 331 milyon, Tarım Kredi Kooperatifi'ne 10 milyar TL olmak üzere toplam 130 milyar lira borcu var.
- 2003 yılına göre çiftçilerin 2019 yılındaki borçları 40 kart artmış durumda. Tohum, gübre, ilaç, akaryakıt bayisi, elektrik, su ve işçi borçlarını eklediğimizde çiftçinin borcu 160 milyarı buluyor.
Çiftçilerin üretime devam edebilmeleri için borçların uzun vadeye yayılarak yeniden yapılandırılmasının önemini vurgulayan Sarıbal, şöyle dedi:
‘‘Çiftçilerin elektrik ve su borçları; özel, yerli ve yabancı bankalar ile kamu bankalarına olan tarımsal kredi borçları ve Tarım Kredi Kooperatifi'ne olan borçları T.C. Ziraat Bankası'na devredilerek, bu borçların ödenebilecek şekilde yeniden yapılandırılması şarttır.’’
Teklifin yasalaşması halinde, çiftçi borçları Ziraat Bankası tarafından üstlenilecek ve uzun vadeye yayılarak ödenmesine imkan sağlanacak.